سال مالی چیست؟ سال مالی دوره زمانی ۱۲ماهه مشخصی است که شرکت ها آن را برای فعالیت ها و تهیه نمودن صورت های مالی خود تعیین می‌کنند در تهیه گزارش ها و صورت های مالی حسابداری زمان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ زیرا اطلاع از زمان تهیه گزارش ها در تجزیه و تحلیل صورت های مالی و ارزش آن‌ها بسیار تأثیرگذار است. سال مالی شرکت های بورسی هرساله معمولاً از اول فروردین‌ماه تا پایان اسفند آن سال می‌باشد؛ اما در شرکت های حسابداری و سرمایه گذاری باتوجه به نوع فعالیتی که دارند سال مالی آن‌ها با شرکت های بورسی متفاوت است و معمولاً یا از اول مهر تا آخر شهریور سال آینده است و یا از اول دی ماه تا آخر آذرماه سال بعد است.
شرکت ها جهت تغییر زمان شروع و پایان سال مالی خود می‌توانند مجمع فوق العاده تشکیل دهند و سال مالی خود را تغییر دهند بااین‌حال اکثر شرکت ها ابتدای فروردین و پایان اسفندماه را به‌عنوان سال مالی خود تعیین می‌کنند. طبق قانون شرکت ها موظف اند که حداکثر بعد از گذشت چهار ماه از سال مالی مجمع عمومی عادی سالیانه تشکیل داده و صورت های مالی را در آن به تصویب برسانند و حداکثر تا 8 ماه پس از تشکیل مجمع عمومی و مصوب شدن صورت های مالی سود سهام داران را پرداخت نمایند.
اهمیت تعیین سال مالی
یکی از دلایل اهمیت تعیین سال مالی این است که بدون تعیین یک بازه زمانی مشخص به عنوان سال مالی و شروع و اتمام دوره مالی، امور حسابداری شرکت دچار بی نظمی خواهد شد؛ بنابراین تعیین سال مالی باعث ایجاد نظم و انظباط در امور مالی شرکت حسابداری و تهیه و تنظیم گزارش ها و صورت های مالی شرکت خواهد شد. یکی دیگر از دلایل اهمیت مشخص نمودن سال مالی این است که برای بررسی وضعیت مالی دوره‌های قبلی شرکت در آینده باید سال مالی مشخصی تعریف شده باشد که باتوجه به آن بتوان تعیین کرد که هر یک از رویدادها و وقایع مالی در کدام قسمت از اسناد و دفاتر قرار دارند.
در واقع بدون تعیین سال مالی نمی توان صورت های مالی را تنظیم کرد. همچنین در صورت عدم تعیین سال مالی نمی‌توان وضعیت مالی و حسابداری شرکت را به درستی و بادقت بررسی کرده و گزارش های لازم را به افراد درون سازمانی و برون سازمانی ارائه داد در نتیجه جهت تنظیم و ارائه دقیق و درست صورت‌ها و گزارش های مالی نیاز به تعیین سال مالی است درک اینکه سال مالی چیست؟ و چه اهمیتی دارد؟ از اساسی‌ترین اصول آموزش حسابداری است.
مفهوم دوره مالی و تفاوت آن با سال مالی چیست؟
همان‌طور که گفته شد شرکت ها به صورت سالانه گزارش هایی اعم از ترازنامه، سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و غیره را تهیه می‌کنند؛ اما علاوه بر این نیاز است که شرکت ها گزارش هایی را به صورت میان دوره نیز تهیه کرده و در اختیار استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی و سرمایه گذاران قرار دهند این گزارش ها شامل گردش وجوه نقد، صورت سود و زیان و سود و زیان جامع و ترازنامه هستند که در دوره های 3ماهه، 6ماهه و 9ماهه تهیه می شوند به هر یک از این دوره های زمانی دوره مالی می‌گویند؛ بنابراین، با تهیه این گزارش ها در دوره مالی مشخص می‌توان قبل از سال مالی از وضعیت شرکت آگاه شد تهیه گزارش های میان دوره ای در شرکت های بورسی بسیار حائز اهمیت است.
زیرا از طریق آن‌ها می‌توان در خصوص سهام شرکت و خرید و فروش آن تصمیم‌گیری نمود خریداران نیز از طریق این گزارش ها و مقایسه آن با گزارش های همان دوره در سال گذشته می توانند وضعیت مالی شرکت را دقیق‌تر ارزیابی کنند. باتوجه به مطالب ذکر شده می‌توان گفت عمده ترین تفاوت دوره مالی و سال مالی زمان شروع و پایان آن‌هاست دوره مالی شامل دوره های زمانی مختلف 3ماهه و 6ماهه و ۹ماهه است؛ اما سال مالی یک دوره ۱۲ماهه است که معمولاً از ابتدای فروردین شروع شده و در پایان اسفند به اتمام می رسد به عبارت دیگر سال مالی متشکل از چند دوره مالی مختلف است.
نحوه بستن سال مالی شرکت ها
هدف از تعیین سال مالی چیست؟ انباشته نشدن فاکتورها و سندهای حسابداری است به همین علت در پایان سال مالی تمامی حساب های شرکت باید صفر شده و بسته شوند. زمانی که سال مالی به پایان می‌رسد شرکت ها اقدام به بستن سال مالی و بستن حساب‌ها کرده و حساب های جدیدی را برای سال مالی جدید افتتاح می‌کنند بدین طریق برای دیدن بدهی های گذشته نیاز به بررسی تمام وقایع سال های قبل نیست نحوه بستن سال مالی به صورت زیر است:
- بررسی تمامی اسناد مالی و حسابداری: با پایان یافتن سال مالی تمامی حساب‌ها و اسناد و فاکتورها و هزینه ها و غیره را باید به دقت بررسی کرد.
- بررسی انبار: یکی از مهم‌ترین اقدامات در پایان سال مالی انبارگردانی است و کالاهای موجود در انبار باید به‌دقت کنترل و شمارش شوند تا بتوان از صحت فاکتورها اطمینان حاصل نمود و گزارش های مالی درست و دقیق را ارائه داد؛ بنابراین انبارگردانی دقیق و بستن حساب موجودی کالا یکی از موارد مهم در تهیه گزارش ها و صورت های مالی پایان دوره است.
- بستن حساب های هزینه و فروش: برای تهیه صورت های مالی باید حساب های درآمد و فروش را با ثبت و بدهکار نمودن آن‌ها و حساب سود و زیان را با بستانکار نمودن آن و هزینه‌ها را با بستانکار نمودن آن‌ها بست پس از بستن حساب های موقت و ثبت های اختتامیه می‌توان ترازنامه نهایی را تهیه کرد.
تفاوت سال مالیاتی و سال مالی چیست؟
کلیه شرکت‌ها و اشخاص حقیقی و حقوقی در پایان سال مالی باید اظهارنامه عملکرد خود را تهیه و به سازمان مالیاتی ارائه دهند با تهیه گزارش های حسابداری و ارائه اظهارنامه وضعیت مالی شرکت در سال قبل را بررسی کرده و باتوجه به آن افراد ملزم به پرداخت مالیات هستند. دولت برای نظارت و بررسی بر نحوه فعالیت شرکت ها طرحی را برنامه ریزی کرده و برای این امر سال مالیاتی را تعیین نموده است زیرا در این زمان کلیه اشخاص و شرکت ها موظف اند گزارش دقیقی از نحوه عملکرد سالانه خود را در قالب اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
سازمان مالیات جهت جلوگیری از فرار مالیاتی سامانه مودیان مالیاتی را طراحی نموده و کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که مشمول پرداخت مالیات هستند باید در این سامانه ثبت‌نام کرده و اظهارنامه عملکرد خود را ارسال نمایند؛ بنابراین، سال مالیاتی به وسیله سازمان امور مالیاتی به اطلاع اشخاص و شرکت ها می رسد؛ اما سال مالی ابتدا و انتهای یک سال شمسی است که برای هر شرکتی متفاوت بوده و در اساسنامه آن ذکر می‌شود. مجموعه سما حساب انواع خدمات حسابداری و حسابرسی و مشاوره مالی را به شرکت ها و سازمان ها ارائه می‌دهد جهت تهیه دقیق گزارش ها و صورت های مالی و کلیه امور حسابداری و حسابرسی خود با کارشناسان ما در این مجموعه تماس حاصل نمایید.